Przed kilkoma dniami w Dzienniku Ustaw zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2016 r. poz. 1668) – dalej jako Rozporządzenie z 2016 r.. Rozporządzenie to wprowadza szereg zmian w wysokości stawek minimalnych, głównie powodując ich obniżenie w stosunku do rozporządzenia w wersji obowiązującej od 1 stycznia 2016 roku. Należy jednak zauważyć, że stawki adwokackie, które mają obowiązywać od 27 października br. są generalnie istotnie wyższe, aniżeli stawki wynikające z obowiązującego do końca 2015 roku rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Przede wszystkim należy zauważyć, że Rozporządzenie z 2016 r. nie wprowadza zmian we wszystkich stawkach adwokackich dotychczas ustalonych, ale dotyczy głównie stawek minimalnych w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych. Nie ulegają żadnej zmianie stawki minimalne przewidziane w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenia, a spośród stawek minimalnych w innych sprawach zmianie ulegają jedynie stawki w sprawach z zakresu ochrony konkurencji (zmiana z 1440 zł na 720 zł) oraz z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji lub transportu kolejowego (zmiana również z 1440 zł na 720 zł).

Lektura Rozporządzenia z 2016 roku nie pozwala ustalić klucza, którym kierował się autor tego aktu prawnego dokonując zmian wysokości danych stawek adwokackich, pozostawiając inne na poziomie niezmienionym. Wydaje się, że wybór ma tu charakter chaotyczny i nie do końca merytoryczny, a już na pewno nie uwzględniający ilości pracy wymaganej do wykonania danej czynności adwokackiej.

Jako przykład największych obniżek stawki adwokackiej można tu przytoczyć obniżenie stawki za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie (z 2.400 zł na 960 zł), za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia tej skargi (z 1.200 zł na 480 zł) oraz w sprawach za skargi na czynności komornika (z 240 zł na 80 zł, co stanowi kwotę niższą, aniżeli stawka za czynności w sprawach ze skargi na czynności komornika obowiązującą jeszcze przed wydaniem Rozporządzenia z 2015 roku – wówczas było to 120 zł).

Najważniejsza zmiana w wysokości stawek minimalnych dotyczy stawek, których wysokość zależna jest od wartości przedmiotu sprawy. W myśl Rozporządzenia z 2016 roku stawki minimalne będą prezentować się następująco:

1) WPS do 500 zł – 90 zł;

2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł;

3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł;

4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;

7) powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;

8) powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;

9) powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł.

Zgodnie z Rozporządzeniem z 2015 roku odnośne stawki minimalne wynosiły:

1) WPS do 500 zł – 120 zł;

2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 360 zł;

3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 1200 zł;

4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 2400 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 4800 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 7200 zł;

7) powyżej 200 000 zł – 14 400 zł.

Zasadniczo zatem doszło do obniżenia wysokości dotychczasowych o 25 %. Jednakże nie można nie zauważyć, że nastąpiło wreszcie zróżnicowanie wynagrodzenia również w sprawach, w których WPS przekracza 200.000 zł. W sprawach, w których WPS przekracza 2.000.000 zł Rozporządzenie z 2016 roku wprowadza nowe, wyższe stawki (15.000 zł oraz 25.000 zł) w stosunku do tej, która dla takich kwot obowiązywała poprzednio (14.400 zł). Rozwiązanie takie, dostrzegające potrzebę dalszego różnicowania wysokości stawek w sprawach powyżej 200.000 zł należy ocenić pozytywnie. Nie może ono jednak zmienić całościowej oceny wprowadzonych zmian, które należy ocenić negatywnie, ponieważ w dużej liczbie przypadków wprowadzone stawki są po prostu nierynkowe i nie umożliwiają stronie wygrywającej uzyskania zwrotu całości poniesionych na pomoc prawną kosztów.

Z przepisów przejściowych rozporządzenia wynika, że do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Podobne zmiany dotyczą również radców prawnych, przy czym wynikają one z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1667).

Tekst rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zamieszczono poniżej.

Opracował: adw. dr Mariusz Zelek

—————————————————————————————————————————————-

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI ZMIENIAJĄCE ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE OPŁAT ZA CZYNNOŚCI ADWOKACKIE

z dnia 3 października 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1668)

Na podstawie art. 16 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2015 r. poz. 615, 1064, 1224, 1255 i 1311 oraz z 2016 r. poz. 1579) zarządza się, co następuje:

  • 1 W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800) wprowadza się następujące zmiany:

1) § 2 i § 3 otrzymują brzmienie:

,, § 2. Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

1) do 500 zł – 90 zł;

2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł;

3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł;

4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;

7) powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;

8) powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;

9) powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł.

  • 3.
  1. W sprawach rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu nakazowym stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

1) do 500 zł – 60 zł;

2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 180 zł;

3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 600 zł;

4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1200 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 2400 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 3600 zł;

7) powyżej 200 000 zł – 7200 zł.

  1. W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu lub zarzutów opłatę ustala się na zasadach ogólnych.

2) w § 4 w ust. 1 pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

,, 1) rozwód i unieważnienie małżeństwa – 720 zł;

2) stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa – 720 zł; „;

3) w § 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

,, 1) opróżnienie lokalu mieszkalnego – 240 zł; „;

4) w § 8 w ust. 1:

  1. a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:

,, 2) o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich – 720 zł; „,

  1. b) pkt 8 otrzymuje brzmienie:

,, 8) ze skargi na czynności komornika – 80 zł; „,

  1. c) pkt 13 otrzymuje brzmienie:

,, 13) zmiany w rejestrze – 720 zł, a w przypadku zmiany w rejestrze przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym – 360 zł; „;

5) w § 9:

  1. a) w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

,, 1) nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – 180 zł; „,

  1. b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
  2. Stawki minimalne wynoszą 180 zł w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego.

6) w § 10 w ust. 6 pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

,, 1) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie – 960 zł;

2) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia tej skargi – 480 zł. „;

7) w § 14 w ust. 2:

  1. a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:

,, 1) z zakresu ochrony konkurencji – 720 zł; „,

  1. b) pkt 3 otrzymuje brzmienie:

,, 3) z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji lub transportu kolejowego – 720 zł. „.

  • 2 Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.
  • 3 Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.